Czy małe firmy powinny korzystać z Current Ratio do zarządzania płynnością finansową?

1. Wprowadzenie do wskaźnika Current Ratio

Małe firmy często borykają się z wyzwaniem, jakim jest utrzymanie stabilności finansowej w ogóle. Przy tym dla nich ta stabilność częściej oznacza potrzebę utrzymania płynności finansowej. Bardziej niż potrzebę osiągania zysków.

Jednym z narzędzi, które pomoże w efektywnym zarządzaniu płynnością, jest wskaźnik płynności bieżącej, znany również jako Current Ratio. Pozwala ocenić zdolność firmy do spłaty krótkoterminowych zobowiązań. Ta zdolność ma bezpośredni wpływ na możliwość utrzymania stabilności finansowej i przetrwania na rynku.

W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu wskaźnikowi. Zobaczymy, jak jest obliczany i dowiemy się, jak małe firmy mogą go wykorzystać do poprawy zarządzania płynnością. Czyli jakie są jego praktyczne zastosowania.

2. Definicja i obliczanie wskaźnika

Współczynnik Current Ratio to stosunek aktywów bieżących (obrotowych) do pasywów bieżących (zobowiązań krótkoterminowych). Przez krótkoterminowe należy rozumieć aktywa i pasywa o terminach zapadalności lub spłaty do 12 miesięcy.

Obliczenie wskaźnika Current Ratio jest stosunkowo proste i w praktyce wygląda tak:

CR = aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe

Pokrótce przypomnę, że główne aktywa obrotowe to: zapasy materiałów, produktów i towarów + należności krótkoterminowe + inwestycje krótkoterminowe, w tym środki pieniężne na rachunkach i w kasie.

Do krótkoterminowych zobowiązań zaliczamy zobowiązania wobec jednostek powiązanych oraz pozostałych, w tym głównie kredyty i pożyczki, zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz wynagrodzeń.  

Wynik obliczenia informuje, ile razy wartość aktywów bieżących przekracza wartość pasywów bieżących. Mówi, czy przedsiębiorstwu wystarczyłoby tych aktywów na pokrycie bieżących zobowiązań i jak duża ich nadwyżka pozostałaby jeszcze przedsiębiorstwu po spłacie. 

Wartość Current Ratio większa od 1 wskazuje, że firma posiada więcej aktywów obrotowych niż krótkoterminowych zobowiązań. W praktyce, choć wtedy kapitał obrotowy jest dodatni, dla utrzymania dobrej płynności jest z reguły niewystarczający. Należy bowiem pamiętać, że aktywa aktywom nie są równe. Nawet, kiedy cały czas mówimy o obrotowych.

Łatwo jest uregulować zobowiązania środkami pieniężnymi. Również należności ściągane w terminie możemy zaliczyć do dobrych “środków płatniczych”. Jednak zapasów już niekoniecznie. Trudnymi do zbycia produktami czy towarami niełatwo będzie spłacić zaciągnięte zobowiązania. Również materiały przeznaczone do produkcji, choć kwalifikujemy do aktywów bieżących, nie są co do zasady na sprzedaż.

Dlatego optymalny poziom Current Ratio to zwykle więcej niż 1,5. W niektórych rodzajach działalności wskazany może być poziom przekraczający wartość 2,0. Na wskaźnik poniżej 1,0 należy już patrzeć z bardzo dużą rezerwą. Może sugerować znaczne problemy przedsiębiorstwa z regulowaniem zobowiązań. Teraz albo niebawem.

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak twoja firma wypada w tym zakresie na tle innych z branży? Czy wskaźnik płynności bieżącej przekracza optymalne wielkości? Czy jest w ogóle mierzony i monitorowany? Jeśli go nie mierzysz albo znajduje się poniżej wskazanych wielkości, nadszedł czas, aby go obliczyć i przyjrzeć się jemu bliżej.

Warto zastanowić się, jak można poprawić płynność finansową. Warto go zmierzyć także z innego powodu. Zdarza się, że firmy utrzymują nadmiar środków płynnych. Nie odczuwają wtedy problemów z płatnościami. Jednak to też nie jest pożądana sytuacja. Świadczy o nieefektywnym ich wykorzystaniu.

 3. Znaczeniewskaźnika Current Ratio w zarządzaniu płynnością

Dlaczego jest bardzo przydatny dla małych firm?

One najczęściej mają mniej zasobów finansowych niż firmy o ustalonej pozycji rynkowej. Muszą jednocześnie inwestować w swoją działalność. Dzięki temu wskaźnikowi mogą monitorować swoją zdolność do spłaty zobowiązań i podejmować działania zaradcze, aby utrzymać płynność na odpowiednim poziomie.

Poszukując finansowania zewnętrznego, mogą zabłysnąć przed potencjalnymi dostawcami tego finansowania. Dlatego Current Ratio jest również użytecznym narzędziem dla potencjalnych inwestorów i pożyczkodawców. Nawet dla potencjalnych kontrahentów. Oni też potrzebują ocenić zdolność firmy do spłaty zobowiązań. Zarówno przed wejściem we współpracę, jak i w trakcie jej trwania.

 4. Wskaźnik CurrentRatio a specyfika branży

Chociaż Current Ratio jest uniwersalnym narzędziem, jednak optymalna wartość tego wskaźnika może różnić się w zależności od branży. W niektórych branżach wymaganna jest wyższa jego wartość ze względu na charakter działalności.

Na przykład, firmy produkcyjne i handlowe często mają duże ilości zapasów wykazywanych w aktywach obrotowych. Ze względu na ich trudną zbywalność wymagany jest wyższy Current Ratio. Z drugiej strony, firmy usługowe mogą mieć ten wskaźnik na znacznie niższym poziomie. Ich aktywa obrotowe są zazwyczaj mniejsze i nie występuje problem z ich spieniężeniem w razie potrzeby.

Dlatego zawsze warto porównywać obliczone wyniki swojej firmy z wynikami innych firm w tej samej branży. Może to pomóc w lepszym zrozumieniu, jak Twoja firma radzi sobie w zarządzaniu płynnością finansową w porównaniu do konkurencji.

Czy kiedykolwiek porównywałeś wskaźnik Current Ratio swojej firmy z innymi firmami w Twojej branży? Czy wiesz, jak Twoja firma wypada na tle konkurencji? Jeżeli obliczanie i monitorowanie tego wskaźnika jest niewystarczające można się wspomóc dwoma dodatkowymi:

- Wskaźnikiem płynności podwyższonej (Quick Ratio)

- Wskaźnikiem natychmiastowej płynności (CashRatio).

5. Praktyczne zastosowanie wskaźnika Current Ratio

Wymienione cechy Current Ratio powodują, że nie jest on tylko teoretycznym narzędziem - ma bardzo duże praktyczne zastosowanie.

Po pierwsze, systematyczne jego monitorowanie pomoże we wczesnej identyfikacji gromadzących się problemów z płynnością. Zanim staną się poważne. Jeśli wskaźnik  zaczyna spadać, może to być sygnał, że w firmie pogarsza się struktura aktywów i zobowiązań.

W takim przypadku firma może podjąć działania zapobiegawcze:

- Krótkoterminowe, jak pozyskanie z wyprzedzeniem środków na spłatę zobowiązań lub zmniejszenie bieżących zobowiązań przez przesunięcie ich spłaty na późniejsze terminy.

- Długoterminowe, jak przestawienie swojej produkcji lub usług na inne, bardziej perspektywiczne tory i generowanie więcej przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej.

Po drugie, współczynnik Current Ratio może być użytecznym narzędziem dla firm szukających zewnętrznego finansowania. Jeżeli współczynnikten jest wysoki, podnosi atrakcyjność przedsiębiorstwa dla potencjalnych inwestorów lub pożyczkodawców. Wspiera poczynania firmy. Nie musi być skrzętnie ukrywany, co ostatecznie i tak jest nieskuteczne. Może być otwarcie prezentowany jako dowód, że firma jest w stanie pokrywać swoje zobowiązania.

Po trzecie, wskaźnik Current Ratio może pomóc firmie w planowaniu przyszłości. Jeśli firma planuje duże inwestycje, one mogą znacząco wpłynąć na jej aktywa obrotowe lub zobowiązania w przyszłości. Można użyć właśnie tego wskaźnika do oceny, jak inwestycje wpłyną na jej płynność i wyprzedzająco zapewnić odpowiednie finansowanie w przyszłych okresach. 

Przykłady wykorzystania wskaźnika Current Ratio do poprawy zarządzania płynnością finansową:

Aby lepiej zrozumieć, jak wskaźnik Current Ratio może być wykorzystany w praktyce, przyjrzyjmy się dwom przykładom.

‍Przykład 1: Identyfikacja problemów z płynnością.

Załóżmy, że mała firma ma wskaźnik Current Ratio wynoszący 0,8. Jest to sygnał, że firma może mieć problemy z płynnością. Jej aktywa obrotowe nie są wystarczające do pokrycia krótkoterminowych zobowiązań. W takim przypadku firma może podjąć działania prowadzące do pozyskania środków pieniężnych lub zmniejszające zobowiązania bieżące, m.in. poprzez renegocjowanie warunków płatności z dostawcami.

‍Przykład 2: Planowanie przyszłych inwestycji

Tutaj możemy założyć, że firma planuje duże inwestycje, które mogą wpłynąć na jej aktywa obrotowe lub zobowiązania. Przed podjęciem decyzji, firma może użyć wskaźnika Current Ratio do oceny, jak te inwestycje wpłyną na jej płynność w przyszłych okresach. Jeśli inwestycje spowodują znaczny wzrost zobowiązań, firma może zdecydować, że musi równocześnie zwiększyć swoje aktywa obrotowe, aby utrzymać odpowiedni poziom płynności.

6. Podsumowanie i kluczowe wnioski

Wskaźnik Current Ratio jest potężnym narzędziem, które pomaga firmom w zarządzaniu ich finansami, w szczególności płynnością finansową. Poprzez jego monitorowanie mogą identyfikować potencjalne problemy zpłynnością zanim staną się one poważne.

Optymalna wartość wskaźnika Current Ratio może różnić się w zależności od specyfiki branży. Dlatego zawsze warto porównywać wskaźnik dla swojej firmy ze współczynnikami innych firm w tej samej branży.

Wbrew potocznemu poglądowi to właśnie ten wskaźnik jest najważniejszy dla utrzymania stabilności finansowej firmy. Zysk jest ważny, ale bez jego generowania firma może funkcjonować stosunkowo długo. Brak płynności finansowej może z miesiąca na miesiąc doprowadzić do jej upadłości.

‍